Κατηγορίες χρωμάτων (εκτός ηλεκτροστατικής)

Helical tubing 1894

        Τα πολύ παλιά ποδήλατα δεν είχαν απόχρωσης και καθώς ήταν πανάκριβες και δύσκολες στην παραγωγή τους  ήταν βαμμένα μαύρα. Επίσης μαύρα ήταν βαμμένα και όλα τα γυμνά μέρη τους καθώς το χρώμιο ήταν και αυτό ακριβό, έτσι το μοναδικό που έσπαγε την... μαυρίλα ήταν οι όμορφες ρίγες τους, κόκκινες πράσινες και σε μερικά πιο ακριβά χρυσές  κ.τ.λ.. Και μιας και πιάσαμε την μορφολογία για κάποια αρκετά παλιά ποδήλατα... ας ξεφύγουμε και λίγο από τον τίτλο του κειμένου για να πούμε και κάποια επιπλέον στοιχεία όπως ...  πως πολλά από τα αρχαία ποδήλατα δεν είχαν μούφες,  γιαυτό και μην θωρήσετε  με την πρώτη  αν δεν δείτε μούφες επάνω σε ποδήλατο ότι δεν είναι και παλιό. Τα ταμπελάκια με την φίρμα ήταν εχτρά εξοπλισμός και όταν υπήρχαν δενόντουσαν με δερμάτινα λουράκια ή ήταν ζωγραφιστές σφραγίδες  και  δεν ήταν καρφωτά με πριτσίνια. Σε κάποια μοντέλα οι σωλήνες δεν ήταν σαν τους γνωστούς που έχουν τα περισσότερα ατσαλένια ποδήλατα, όπου μία λουρίδα μέταλλο τυλίγεστε ράβετε και γίνεται σωλήνας.... αλλά φανταστείτε μία λουρίδα μέταλλο όπου τυλιγόταν σαν ελατήριο και στο τέλος έμπαινε σε μούφα... τα λεγόμενα και helical tubing όπως π.χ τα αρχαία Grifon και τα επίσης αρχαία Premier.  Αρκετά όμως ως προς την  μορφολογία των αρχαίων ποδηλάτων τα υπόλοιπα σε άλλη ανάρτηση, ας περάσουμε στην βαφή των πιο σύγχρονων αφού ούτως ή άλλος αν ποτέ βρεθείτε μπροστά σε κάτι τόσο αρχαίο μην κάνετε κανένα αστείο και το βάψετε γιατί θεωρείται ιεροσυλία. 
Όλη αυτή η μονοτονία στα χρώματα όπου κυριαρχούσε το μαύρο, το σκούρο πράσινο και σε κάποιες εξαιρετικές περιπτώσεις (σε κάποια αμερικάνικα) το κόκκινο,  κράτησε μέχρι και το τέλος του πολέμου... αμέσως μετά λες και κάποιος γύρισε τον διακόπτη και ξέσπασε  μια πανδαισία χρωμάτων και σχεδίων με πρωταγωνιστές τα αμερικάνικα cruizer....Στον χορό δεν άργησαν βέβαια να μπουν και τα ευρωπαικά με όμορφες αποχρώσεις και πανέμορφες τεχνικές βαφής όπως είναι αυτή της λεγόμενης ''τριπλής'' όπου αφού είχαν ασταρώσει το ποδήλατο το περνάγανε με χρυσό ή ασημί και μετά με αλλεπάλληλες στρώσης βερνικιού που είχε μέσατου  την επιθυμητή  απόχρωση  πέρναγαν το ποδήλατο..... έτσι είχαν ένα βάθος οι βαφές όπου έμοιαζαν αρκετά με τις σημερινές μεταλλικές. Αυτές γενικά οι βαφές ενώ ήταν εξαιρετικές στην όψη και με όμορφους ιριδισμούς στο φως, και μάλιστα κάποιες από αυτές τις αποχρώσεις είναι δύσκολο να τις πετύχουμε ακριβός ακόμα και με τα σημερινά μέσα, δυστυχώς τις ξεθώριαζε σχετικά εύκολα ο ήλιος....    έτσι, είναι πολύ πιθανό να βρείτε ένα ποδήλατο κάπου ακουμπισμένο για χρόνια όπου να είναι έντονα ξεθωριασμένο -πολλές φορές ακόμα και εντελώς-  από την μεριά που το έβλεπε ο ήλιος, ενώ από την άλλη να είναι καινούριο. Αυτή την τεχνοτροπία βαφής μάλλον δεν θα την βρείτε να την κάνουν σήμερα πουθενά   αφού έχει αντικατασταθεί από τα μεταλλικά χρώματα.   

Πλαίσιο έτοιμο για αστάρωμα 

          Άλλη μία κατηγορία χρωμάτων είναι τα ''μονής'' όπου εκεί μετά το αστάρι περνάμε το χρώμα και τέλος, εδώ δεν χρειαζόμαστε βερνίκι αφού το εκκρίνει από μέσα του το χρώμα μόλις το περάσετε στο ποδήλατο. Τα χρώματα μονής είναι αρκετά ανθεκτικά και γενικά θεωρούνται χρώματα αντοχής, ακόμα τα προτιμάμε καθώς έχουν χαμηλό κόστος γιατί δεν χρειάζονται βερνίκι και είναι εύκολα στην επισκευή αφού μπορούμε να τρίψουμε και να βάψουμε  τοπικά μία γρατζουνιά. Υπάρχουν δε, πολλά παλιά ποδήλατα τα οποία ήταν βαμμένα με χρώματα μονής όπου είναι εύκολη η αντιγραφή τους και πετυχαίνουμε ακριβείς αναπαλαιώσεις, τουλάχιστον ως προς το χρώμα. Στην όψη είναι αρκετά όμορφα αλλά δεν έχουν καθόλου βάθος οπότε μην επιχειρήσετε να βάψετε με τέτοια χρώματα αν θέλετε υψηλή πιστότητα σε  παλιό ποδήλατο που ήταν περασμένο με  τριπλής  καθώς δεν θα έχετε ωραίο αποτέλεσμα. 
          Kαι τέλος έχουμε τα  χρώματα ''διπλής'' όπου εκεί έχουμε μια τεράστια ποικιλία χρωμάτων με επιλογές σε μεταλλικά και άλλες ανεξάντλητες αποχρώσεις . Στα χρώματα αυτά ανήκουν  και τα χρώματα νερού όπου βάφουν και τα αυτοκίνητα, τα οποία βέβαια δεν έχουν σχέση και δεν αραιώνονται με νερό απλά χρησιμοποιούνται διαλύτες με βάση το νερό. Αφού περάσουμε το χρώμα μετά θα πρέπει να περάσουμε το βερνίκι όπου εκεί θα δούμε να βγαίνουν και όλες οι αποχρώσεις όπως φυσικά και το μέταλλο (αν έχουμε μεταλλικό χρώμα). Πραγματικά μόλις βάλετε το βερνίκι και αναλόγως την απόχρωση θα δείτε το χρώμα να παίρνει ''φωτιά'' και από μουντό που φαίνεται πριν το βερνίκι θα μεταμορφωθεί σε ''ζωντανό'' και ζωηρό χρώμα.  
       Αυτά τα χρώματα θέλουν πιο καλά εργαλεία για να βάψουμε -αν δεν τα πάρουμε σε σπρέι- καθώς είναι ιδιαίτερα υδαρή θέλουν ψιλά νούμερα μπεκ στα πιστόλια μας όπως είναι  οι βελόνες με νούμερο 1 ή 1,2. Άλλο ένα θετικό είναι το ότι αυτά τα χρώματα στεγνώνουν σχετικά γρήγορα οπότε περνάμε πιο σύντομα τα χέρια σε σχέση με τα μονής και μπορούμε να ''φιλετάρουμε'' πιο γρήγορα με χαρτοταινία όταν θέλουμε να φτιάξουμε σχέδια. Στα αρνητικά θα πρέπει να σημειώσουμε το γενικά υψηλό κόστος  αφού χρειαζόμαστε και βερνίκι, ακόμα σε περίπτωση γρατσουνιάς θα πρέπει να βάψουμε όλο τον σωλήνα και δεν μπορούμε να βάψουμε τοπικά αν θέλουμε να έχουμε όμορφο αποτέλεσμα.

Λευκά ασταρωμένο πλαίσιο
για να βαφτεί πράσινο.....

       Ως προς το βάψιμο τώρα.... αφού έχουμε τρίψει καλά και καθαρίσει από παλιές μπογιές το ποδήλατο (συρματόβουρτσα με διαβρωτικό ή  αμμοβολή ή απλό γυαλόχαρτο ) το ασταρώνουμε... το αστάρωμα είναι σχετικά εύκολη υπόθεση και σε γενικές γραμμές θέλει μικρούς και γρήγορους ψεκασμούς. Το αστάρι βγαίνει σε 3-4 αποχρώσεις συνήθως διαλέγουμε μια απόχρωση όπου να κάνει κοντράστ με το χρώμα... π.χ δεν βάζουμε ποτέ λευκό αστάρι όταν θέλουμε να βάψουμε λευκό το ποδήλατο γιατί πολύ απλά δεν θα βλέπουμε τι βάφουμε και που να περάσουμε το επόμενο χέρι βαφής, ή δεν ασταρώνουμε με γκρενά αστάρι όταν θέλουμε να βάψουμε κόκκινη απόχρωση ποδήλατο... σε αυτές τις περιπτώσεις π.χ θα διάλεγα ένα σκούρο γκρι αστάρι.   Αν κάπου σας τρέξει το αστάρι δεν πειράζει, αφήστετο  να στεγνώσει καλά  και τρίψτε εκείνο το σημείο μέχρι να ξαναφανεί το μέταλλο  και ξαναπεράστετο. 
        Αφού λοιπόν περάσαμε το αστάρι και στέγνωσε παίρνουμε ένα κουβαδάκι νερό και ντουκόχαρτο Νο 800 ή ακόμα καλύτερα ψιλό σφουγγαράκι τριψίματος,  και βουτώντας  στον κουβά με το νερό περνάμε ελαφρά όλο το ασταρωμένο πλαίσιο αλλά με προσοχή στις γωνίες που κάνουν οι μούφες μην και τους βγάλουμε το αστάρι... Αυτό το ελαφρύ υγρό τρίψιμο θα ''γλυκάνει'' το αστάρι και θα του πάρει τα τυχών μπιμπίκια και θα δώσει καλό στρώσιμο του χρώματος. Έτσι λοιπόν, μετά το αστάρωμα και το ελαφρύ υγρό τρίψιμο και αφού έχουμε καθαρίσει και σκουπίσει  καλά το πλαίσιο από υπολείμματα τριμμένου ασταριού ήρθε η ώρα να περάσουμε το χρώμα..... Σε περίπτωση όπου θα βάψουμε με πιστόλι και όχι με φτιαχτό σπρέι να θυμάστε πως πάντα πρέπει να βάζουμε ένα τούλι και να σουρώνουμε το χρώμα όταν το βάζουμε στο δοχείο του πιστολιού γιατί υπάρχει περίπτωση να περάσουν από το μπεκ  μικρά χοντράδια χρώματος και να  τα πετάξει επάνω στους σωλήνες του ποδηλάτου. Ως προς την θερμοκρασία πρέπει να είναι 25-30 βαθμούς και με χαμηλή υγρασία,  μην βάψετε ποτέ με καύσωνα ή όταν το ποδήλατο έχει ζεσταθεί πολύ από τον ήλιο, όπως επίσης δεν βάφουμε με παγωνιά και υγρασία. Οι καλύτερη εποχή είναι τον Ιούνιο και τον Σεπτέμβριο και προτιμάμε πάντα απάνεμες πρωινές ώρες. 

......και το πλαίσιο βαμμένο πράσινο.

        Έτσι λοιπόν έχουμε βάλει το χρώμα στο πιστόλι και όλα είναι έτοιμα.... πριν πάμε να βάψουμε το ποδήλατο δοκιμάζουμε πρώτα να βάψουμε έναν άσχετο σωλήνα έτσι ώστε να ρυθμίσουμε πρώτα την ποσότητα  αλλά και την δέσμη του πιστολιού. Μην πάτε κατευθείαν στο ποδήλατο γιατί μπορεί να κάνετε ζημιά, όλα αυτά βέβαια ισχύουν όταν έχουμε πιστόλι καθώς στο σπρέι είναι όλα προρυθμισμένα. 
       Τα χρώματα  διπλής συνήθως τα παίρνεται έτοιμα για βάψιμο..... αντίθετα, τα μονής συνήθως παίρνεται το χρώμα, το σκληρυντικό  και το διαλύτη... η αναλογία είναι συνήθως 4 μέρη χρώματος με 1 σκληρυντικού και 1 διαλύτη. Το βάψιμο θέλει γρήγορες και όχι επίμονες κινήσεις... αν κάπου δεν πιάσει με την πρώτη μην επιμένετε  θα πιάσει με το επόμενο χέρι που θα περάσετε μόλις ''τραβήξει'' το πρώτο χέρι.... ο χρόνος είναι σχετικός ανάμεσα στα χέρια ανάλογα κλιματικών συνθηκών και για αυτό θα δοκιμάζεται σε ''κρυφά'' μέρη του ποδηλάτου με το δάκτυλο (π.χ κάτω από την μεσαία τριβή) όπου δεν πρέπει το δάκτυλο να κολλάει έντονα. Αν βιαστείτε είναι πολύ πιθανό να σας τρέξει το χρώμα και να χαλάσετε ένα όμορφο αποτέλεσμα γιαυτό μην σας πιάνει βιασύνη.... και σας το λέω εγώ γιατί γενικά στα διάφορα στάδια αναπαλαίωσης τα περισσότερα λάθη τα έχω κάνει όταν βιάζομαι και έχω αγωνία για το τελικό αποτέλεσμα.  
        Αν βάψατε με μονής έχετε τελειώσει και απλά αφήνετε το βαμμένο ποδήλατο  στην ησυχία του σε ένα καλά αεριζόμενο σημείο για να στεγνώσει.... αυτό θα βγάλει από μέσα του γυαλάδα και αν όλα έχουν πάει καλά θα έχετε ένα όμορφο αποτέλεσμα. Ως προς τα διπλής έχουμε να περάσουμε και το βερνίκι.... όπου το περνάμε προσέχοντας ιδιαίτερα να μην έχει υγρασίες ή να είναι παγωμένο το ποδήλατο καθώς η υγρασία ''καίει'' το βερνίκι και είναι πιθανό να δούμε ασπρίλες, θέλει γενικά φυσιολογικές θερμοκρασίες και αφού το περάσετε το ποδήλατο να το αφήσετε στον καλοκαιρινό ήλιο για να ψηθεί. Παρόλο που θα φαίνεται μετά από μισή ώρα ότι έχει στεγνώσει το βερνίκι μην το ακουμπήσετε γιατί θα θόλωση, αφήστετο περίπου 2-3  μέρες στον ήλιο και μην το αγγίζεται καθόλου για να ''μελώσει'' το βερνίκι και να έχετε όμορφο αποτέλεσμα 
   Ως προς την ποσότητα 1/2 κιλό χρώμα αν βάψετε με πιστόλι είναι αρκετό για ένα διπλοσκέλετο όπου περιλαμβάνει το πλαίσιο, το πιρούνι,  τα φτερά του, την σχάρα του, το καβαλέτο, και τον προφυλακτήρα αλυσίδας του, και σας το έφερα σαν παράδειγμα  καθώς είναι το ποδήλατο με τα περισσότερα μέρη που θέλουν βάψιμο, αν δεν βάψετε με πιστόλι αλλά με σπρέι φτιαχτό θα χρειαστείτε 3 φιάλες. Δεν σας λέω με σπρέι εμπορίου καθώς δεν έχω βάψει ποτέ αλλά σίγουρα θα χρειαστείτε παραπάνω  αφού έχουν χαμηλή καλυπτικότητα. Για το βερνίκι υπολογίστε την μισή ποσότητα ανά περίπτωση από τις παραπάνω.       
         Όλες αυτές οι συμβουλές ισχύουν φυσικά για βάψιμο που θα κάνουμε στο σπίτι μας και απευθύνετε σε ερασιτέχνες με ερασιτεχνικά εργαλεία αλλά με αρκετό μεράκι..... και μην νομίζετε, έχω δει και δουλειές από επαγγελματίες πολύ δεύτερες καθώς το να βάψεις ποδήλατο λόγο της παντελούς έλλειψης επίπεδης επιφάνειας δεν είναι εύκολη υπόθεση και εκθέτει και ειδικούς. Για αυτό το λόγο θέλει απαλές κινήσεις και όχι βιασύνες... τέλος να ξέρετε πως είναι το πιο όμορφο κομμάτι της αναπαλαίωσης και μην το στερηθείτε σαν εμπειρία. 
Καλό αποτέλεσμα.